1. ස්නායු පද්ධතිය හා සම්බන්ධ පොදු ආබාධ වන්නේ මොනවාද?
-
- හීනෝන්මාදය
- විශාදය
- ඇල්ශයිමර් රෝගය
- පාකින්සන් රෝගය
2. හීනෝන්මාදය ලෙස හඳුන්වන රෝගී තත්ත්වය කෙටියෙන් පහන්න.
-
- සැබෑ තත්ත්ව වලට වඩා විකෘති සංජානනයෙන් යුතු ලාක්ෂණික මනෝ ව්‍යාධික කථාංගයන්ගෙන් යුතු බරපතල මානසික බාධාකාරී තත්වයකි.
3. හීනෝන්මාද රෝග තත්වයේ ලක්ෂණ වන්නේ,
-
- රෝගීන්ට තමන්ට පමණක් ඇසෙන කටහඬවල් අත්දකිනු ලැබීම.
- අන් අය තමන්ට හිංසා කිරීමට සැලසුම් කරන බව සිතීම.
4. හීනෝන්මාදය මගින් බලපෑම් සිදුකරන්නේ කුමන ස්නායුක මාර්ග වලටද?
-
- ස්නායු සම්ප්‍රේෂකය ලෙස ඩොපමයින් භාවිත කරන ස්නායු මාර්ග වලට.
5. විශාදය සඳහා බලපානු ලබන සාධක වන්නේ?
-
- ස්නායු සම්ප්‍රේෂක මට්ටම් වල වෙනස් වීම ප්‍රවේණිය, මනෝවිද්‍යාත්මක, සමාජීය, පාරිසරික වැනි සාධක වල සංකීර්ණ සාධක රාශියක්.
6. විශාදයෙන් පෙලෙන රෝගීන්ගේ ස්වභාවය කෙටියෙන් දක්වන්න.
-
- දොම්නසට පත් ස්වභාවයෙන් යුතු වීම මෙන්ම නිදාගැනීමේ, ආහාර රුචියේ, ශක්ති මට්ටම් වල අසාමාන්‍යතා පෙන්නුම් කිරීම.
- සමහර අවස්ථා වලදී යම් කාලයක දී විනෝදාත්මක වූ කාර්‍යයන් තවදුරටත් සතුටුදායක නොවීම.
- සමහර තත්ත්වයන් ඔවුන්ගේ මනෝභාවය අතිශයින් වෙනස් කිරීමට හේතු වීම.
7. විශාදය සුව කිරීමේ ප්‍රතිකාර ක්‍රම වන්නේ?
-
- මොළයේ සමහර ස්නායු සම්ප්‍රේෂක වල ක්‍රියාකාරීත්වය වැඩිකිරීමට සිදුකරන ඵලදායී ප්‍රතිකාර ක්‍රම මගින්.
8. ඇල්ශයිමර් රෝගය කෙටියෙන් හඳුන්වන්න.
-
- මතකය නැතිවීම හා මානසික ව්‍යාකූලතාව ලාක්ෂණික වූ බරපතල මානසික පිරිහීමකි.
9. ඇල්ශයිමර් රෝගයට හේතු වන්නේ කුමක්ද?
-
- මස්තිෂ්ක බාහිකයේ නියුරෝන වල සිදුවන ප්‍රගාමී හා අප්‍රතිවර්තී හායනය නිසා මානසික ක්‍රියාකාරීත්වයේ පරිහානියක් සිදුවීම.
10. ඇල්ශයිමර් රෝගය ඇතිවීමට බලපෑ හැකි හේතු සාධක වන්නේ?
-
- වයස්ගත වීම
- ප්‍රවේණික සාධක.
11. ඇල්ශයිමර් රෝගයේ ලක්ෂණ වන්නේ?
-
- තමා විසින් ආහාර ගැනීමට, ස්නානය කිරීමට, ඇඳ පැලඳ ගැනීමට නොහැකි තත්වයක් ක්‍රමයෙන් වර්ධනය වීම.
- මිනිසුන් හඳුනාගැනීමේ හැකියාව ක්‍රමයෙන් පරිහානි වී ඉතා සමීප පවුලේ සාමාජිකයන් පවා හඳුනාගැනිමට හැකියාව නැතිවීම.
12. පාකින්සන්ස් රෝගය ලෙස හඳුන්වන්නේ?
-
- පේශි චලන වල සමායෝජනය හා පාලනය නැතිවී යාම සිදු කරන ප්‍රගාමී චාලක ආබාධ තත්ත්වයකි.
13. පාකින්සන්ස් රෝගයේ ලක්ෂණ වන්නේ?
-
- චලන වල ප්‍රමාද බව.
- චලන ආරම්භ කිරීමට ඇති අපහසු බව.
- දුර්වල සමබර බව.
- වෙනස් නොවන පේශි තානය නිසා මුහුණින් හැඟීම් ප්‍රකාශ කල නොහැකි වීම.
- කථන ගැටළු ඇතිවීම. (අත්, අත් ඇඟිලි වල හා හිසෙහි සැලීම් ඇතිවීම)
14. පාකින්සන්ස් රෝගය සඳහා හේතු වන්නේ,
-
- ඩොපමයින් ස්නායු සම්ප්‍රේෂක නිදහස් කරන නියුරෝන වල ක්‍රමික හායනය.
15. පාකින්සන්ස් රෝගය ඇතිවීම සඳහා බලපෑ හැකි හැකි හේතු සාධක වන්නේ?
-
- වයස්ගත වීම
- ප්‍රවේණික සාධක
16. පාකින්සන්ස් රෝගය සුව කිරීම හා ප්‍රතිකාර කිරීම සම්බන්ධව අදහස් දක්වන්න,
-
- රෝගයට ප්‍රතිකාර කල හැක නමුත් සුව කළ නොහැකි වේ.
