03.08.00 – විද්‍යුත් චුම්බක තරංග

03.08.00 – විද්‍යුත් චුම්භක තරංග

• එකිනෙකට ලම්බකව විචලනය වන්නාවූ විද්‍යුත් ක්ෂේත්‍රයකින් හා චුම්භක ක්ෂේත්‍රයකින් සමන්විත තරංග විශේෂයක් විද්‍යුත් චුම්භක තරංග ලෙස හඳුන්වනු ලබයි.
• තරංගය ප්‍රගමනය වීම සිදුවන්නේ ඉහත ක්ෂේත්‍ර දෙකටම ලම්බක දිශාවකටය. එබැවින් විද්‍යුත් චුම්භක තරංග තීර්යක් තරංග ගණයට අයත් වේ.

• මෙලෙස එකිනෙකට ලම්භකව විචලනය වන විද්‍යුත් – චුම්භක ක්ෂේත්‍ර නිර්මාණය වන්නේ කෙසේදැයි අප විමසා බලමු.
• අවකාශයේ V ප්‍රවේගයෙන් චලනය වන +q ආරෝපණයක් සලකමු. ඊට r දුරකින් පිහිටි X ලක්ෂය සලකමු. 

• X ලක්ෂය මත විද්‍යුත් ක්ෂේත්‍රයේ විශාලත්වය  = \frac1{4\pi\varepsilon}\frac q{r^2}   →   කූලෝම් නියමය
• X ලක්ෂය මත චුම්බක ක්ෂේත්‍රයේ විශාලත්වය  = \frac\mu{4\pi}\frac{I\delta lSin90}{r^2}   →   බයෝ-සවාට් නියමය
• දෙවන සමීකරණය I, \delta l,q හා V ඇසුරින් සෙවීම.

• q ආරෝපණයක් V වේගයෙන් ගමන් කිරීම නිසා \delta lදිග සන්නායකයක I ධාරාවක් හටගනී යැයි උපකල්පනය කරමු.

\begin{array}{l}\;I\;=\;\frac qt\\\\v\;=\;\frac{\delta I}t\\\\t\;=\;\frac{\delta I}v\\\\I\;=\;\frac q{\delta I}\end{array}

• එමනිසා X අක්ෂය මත ක්ෂේත්‍ර තීව්‍රතාව පහත පරිදි වේ.

 

• q ධන ආරෝපණයක් බැවින් q හා X යාකරන රේඛාව ඔස්සේ ඉවතට ස්ථිති විද්‍යුත් ක්ෂේත්‍රය පිහිටන අතර මැක්ස්වෙල්ගේ දකුණත් නියමයට අනුව q හා X තලයට ලම්භකව චුම්භක ක්ෂේත්‍රයේ දිශාව පිහිටයි.
• නමුත් තරංග ඉදිරියට ප්‍රගමණය වීමට විචලනය වන චුම්භක ක්ෂේත්‍රයක් X ලක්ෂයේ පැවතිය යුතුය. එසේ සිදුවිය හැක්කේ ආරෝපණයේ ප්‍රවේගය V වෙනස් වන්නේ නම් පමණි.
• V වෙනස්වන බැවින් අපට ආරෝපණය ත්වරණය/මන්දනය වන්නේ යැයි පැවසිය හැකිය. ඒ අනුව විද්‍යුත් චුම්භක තරංග ඇති වීමට ආරෝපණය ත්වරණය හෝ මන්දනය විය යුතුය.
• ප්‍රායෝගික විද්‍යුත් චුම්භක තරංග නිපදවනුයේ සරල අනුවර්තිය චලිතයේ යෙදෙන ආරෝපණ මගිනි.

විද්‍යුත් චුම්භක තරංග වල ලක්ෂණ

1. එකිනෙකට ලම්භක විද්‍යුත් හා චුම්භක ක්ෂේත්‍ර දෙකකින් සමන්විත වේ.
2. තීර්යක් තරංග විශේෂයකි.
3. පරාවර්තනය, විවර්තනය, ධ්‍රැවණය, වර්තනය හා නිරෝදනය යන සියලු තරංග ලක්ෂණ පෙන්වයි.
4. මාධ්‍ය ස්වභාවය අනුව තරංගයේ වේගය තීරණය වේ.
5. උදාසීනය. (අනාරෝපිතය)

• ඉහත 4 වන කරුණ අපට වර්තනාංක ඇසුරින් පැහැදිලි කරගත හැකිය.
• වාතය – 1.0                    3×10⁸ ms^-1 (වේගය)
• වීදුරු – 1.5                      2×10⁸ ms^-1 (වේගය)

** එම නිසා මාධයයක වර්තනාංකය වැඩිවන විට එම මාධය තුළ විදුත් චුම්බක තරංගවල වේගය අඩුවේ.

• ඉහත අයුරින් තරංගය වෙනස් වන විට ඊට අනුරූපව λ අඩු හෝ වැඩිවීම සිදුවේ. සංඛ්‍යාතය (f) වෙනස් නොවේ.

                                             V = fλ

විද්‍යුත් චුම්භක වර්ණාවලිය

• අපට ස්වභාවයේ දකින්නට ලැබෙන විද්‍යුත් චුම්භක තරංග සංඛ්‍යාතය ආරෝහණය හෝ අවරෝහණය වන පිළිවෙලට පෙළ ගැස්වූ විට විද්‍යුත් චුම්භක වර්ණාවලිය ලෙස හඳුන්වනු ලබයි.

විද්‍යුත් චුම්භක තරංගවල භාවිත

රේඩියෝ තරංග

• ගුවන් විදුලි හා රූපවාහිනී සන්නිවේදනය සඳහා
• රේඩාර් කටයුතු සඳහා
• රැහැන් රහිත පරිගණක හා දුරකථන ජාල සදහා

ක්ෂුද්‍ර තරංග

• දුරමිනිය, ඉලෙක්ට්‍රෝන බැමුම් අනුනාදය වැනි කටයුතු වලදී.
• මයික්‍රෝ තරංග උදුන් වල
• චන්ද්‍රිකා වල හා සෙලියුලර් දුරකථන වල

අධොරක්ත කිරණ

• රාත්‍රී දෘෂ්ඨි උපකරණ, ගෘහස්ථ උපාංග හා දුරස්ථ පාලක සඳහා
• කර්මාන්ත, වෛද්‍ය කටයුතු හා තාරකා විද්‍යා පර්යේෂණ සඳහා

දෘශ්‍ය ආලෝකය

• ඇස්වල දෘෂ්ඨිවිතානය උත්තේජනය කිරීම
• ප්‍රභාසංස්ලේෂණ ක්‍රියාවලියට දායක වීම
• ප්‍රකාශ තන්තු මගින් සන්නිවේදනයට දායක වීම
• ඡායාරූප ශිල්පයේ දී භාවිතා වීම

පාරජම්බුල කිරණ

• අයනීකරණය හා ප්‍රතිදීපනය ඇති කිරීම
• රසායනික ප්‍රතික්‍රියා වේගවත් කිරීම
• ඡායාරූප පටල මත බලපෑම් ඇති කිරීම
• ප්‍රකාශ විද්‍යුත් ආචරණය ඇති කිරීම
• වායුගෝලයේ ඉහළ මට්ටම් වලදී වායු පරමාණු සමග ගැටී අයන තනමින් පොළොව වටා අයන ගෝලය ඇති කිරීමට දායක වීම
• ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් විනාශ කිරීම (ජීවානුහරනය)
• ප්‍රතිදීපන පහන් සඳහා යොදා ගැනීම

X කිරණ

• වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දී X කිරණ ඡායාරූප ලබාගැනීමට භාවිතා කිරීම
• විකිරණ චිකිත්සා කටයුතුවලදී
• ආරක්ෂක කටයුතු වලදී
• කර්මාන්තවල හා ඉංජිනේරු යෙදීම් වලදී

ගැමා කිරණ

• වෛද්‍ය විද්‍යාවේදී-විකිරණ චිකිත්සාව සදහා (පිළිකා සෛල විනාශ කිරීම වැනි)
• කර්මාන්තවලදී
• ඉංජිනේරු විද්‍යාව හා න්‍යෂ්ඨික විද්‍යාවේ දී

 

ලේසර් කදම්භ

• සාමාන්‍ය ආලෝක කිරණවලට බෙහෙවින්ම සමාන ලේසර් කිරණ පරාවර්තනය, වර්තනය, නිරෝධනය, විවර්තනය, ධ්‍රැවණය වැනි තරංග ලක්ෂණ සියල්ලම පෙන්නුම් කරයි. එහෙත් සාමාන්‍ය ආලෝකයට නොපවතින ලක්ෂණ කිහිපයක් ලේසර් වලට ඇති නිසා ප්‍රායෝගික වශයෙන් ලේසර් ඉතා වැදගත් වේ.

පදාර්ථය හා විද්‍යුත් චුම්භක විකිරණ අතර අන්තර් ක්‍රියාව

• අවශෝෂණය
  • බාහිර ශක්ති ප්‍රභවයක් මගින් පදාර්ථයේ පරමාණුවලට ශක්තිය සපයා එම පරමාණු සැකෙඹුනු තත්ත්වයට පත් කරනු ලැබේ. එවිට එම පරමාණුවල පහළ ශක්ති මට්ටමක පවතින (භූමි මට්ටම) ඉලෙක්ට්‍රෝන ඉහළ ශක්ති මට්ටමක් වෙත හෝ මට්ටම් කිහිපයක් වෙත ගමන් කරයි.

• ස්වයං සිද්ධ විමෝචනය
  • සැකෙඹුනු පරමාණුවක ඉහළ ශක්ති මට්ටමක ඇති ඉලෙක්ට්‍රෝනයක් පහළ ශක්ති මට්ටමකට හෝ භූමි මට්ටම වෙත පැමිණීම සිදුවේ. මෙය බාහිර බලපෑමකින් තොරව අහඹු ලෙස හා ස්වයංසිද්ධ ලෙස සිදුවන අතර මෙම විමෝචනය සිදු වෙන අවස්ථාව පරමාණුවෙන් පරමාණුවට වෙනස් වේ.
  • මේ අනුව මුදාහරින විකිරණ පෝටෝන වල දිශා හා කලා ද අහඹු ලෙස වෙනස් වන අතර විකිරණ ශක්තිය, අදාළ ශක්ති මට්ටම් වල ශක්ති වෙනස (E₂ – E₁) ට සමාන වේ.

මුදාහරින ෆෝටෝන වල ශක්තිය    =  අදාළ ශක්ති මට්ටම් වල ශක්ති වෙනස

\begin{array}{l}\;\;hf\;=\;E_2-E_1\\\\\frac{hc}\lambda\;=\;E_2-E_1\;\\\\\;\;\lambda\;\;=\;\frac{hc}{E_2-E_1}\end{array}

 

             c – ආලෝකයේ වේගය

             h – ප්ලාන්ක් නියතය

             λ – ෆෝටෝන වල තරංග ආයාමය

• උත්තේජිත විමෝචනය
  • මෙහිදී සිදුවන්නේ ස්වයංසිද්ධ විමෝචනය විකිරණයට සමාන ශක්තියක් (E₂ – E₁) ඇති ෆෝටෝනයක් E₂ ශක්ති මට්ටමකට සැකෙඹුනු පරමාණුවක් සමග ගැටීමට සැලැස්වීමයි.
  • මේ සඳහා පිටතින් ෆෝටෝන ලබාදීම අවශ්‍ය නොවන අතර ස්වයංසිද්ධ විමෝචනයෙන් මුදාහරින ෆෝටෝන මගින් මෙම ක්‍රියාවලිය ස්වයංසිද්ධ ලෙස සිදුවේ.
  • මෙම ෆෝටෝන වල ගැටීම නැතහොත් උත්තේජනය වීම හේතුකොටගෙන E₂ මට්ටමකට සැකමුනු පරමාණුවලින් ෆෝටෝන මුදා හැරීම සිදු වන අතර එවැනි පරමාණුවකින් මුදාහරින ෆෝටෝනයක ශක්තිය, පරමාණුව උත්තේජනය කිරීමට යොදාගත් ෆෝටෝනයක ශක්තියට (E₂ – E₁) සමානවේ.

• • මෙහිදී උත්තේජනය කරන ෆෝටෝනය ට හා උත්තේජනය වූ ෆෝටෝනය ට එකම සංඛ්‍යාතය එකම කලාව හා එකම චරිත දිශාව පවතී.

• • ඉහත කරුණු හේතු කොටගෙන උත්තේජනය වූ ෆෝටෝනය, උත්තේජනය කරන ෆෝටෝනයට පූර්ණ ලෙස සමචාරී යැයි කියනු ලැබේ.
  • විශාල පරමාණු සංඛ්‍යාවක් ඇති පද්ධතියක් උත්තේජිත විමෝචන ක්‍රියාවලියට භාජනය කිරීමෙන් වඩා තීව්‍ර ප්‍රතිදාන කදම්භයක් ලබාගත හැකිය.
• ස්වයංසිද්ධ විමෝචනය සාමාන්‍ය ආලෝකය නිපදවන ප්‍රධාන ක්‍රියාවලිය යි. මෙහිදී විමෝචනය වන ආලෝක ෆෝටෝන එකම සංඛ්‍යාතයකින් යුක්ත නොවන එනම් සමචාරී නොවන අතර ඒවා අතර ස්ථිර කලා සම්බන්ධතාවයක් ද නොපවතී. තවද එම ආලෝකයට වැඩි කලාප පළලක් පවතින්නේ යැයි කියනු ලබන අතර එනිසා එයට වැඩි තරංග ආයාම පරාසයක් එනම් වර්ණ කිහිපයක් පැවතිය හැක. එබැවින් එම ආලෝකය ආවර්තික හෙවත් ඒකවර්ණ නොවේ.
• ලේසර් ආලෝකය නිපදවනු ලබන්නේ උත්තේජිත විමෝචන ක්‍රියාවලිය පදනම් කරගනිමිනි. මෙහිදී ලේසරය සැකසෙන්නේ උත්තේජිත විමෝචනය මගින් මුදාහරින ආලෝකය ස්වයංසිද්ධ විමෝචනය අභිබවා යන පරිදිය.

ලේසර් ක්‍රියාවලිය

• ලේසර් පොම්ප කිරීම
  • පහළ ශක්ති මට්ටමක පවතින පරමාණුවකට ශක්තිය සපයමින් එය සැකඹුනු තත්ත්වයට පත් කරන අතර එහිදී පරමාණුව ඉහළ ශක්ති මට්ටමකට පැමිණේ. මෙහිදී මෙම ශක්තිය සැපයීමේ ක්‍රියාවලිය පොම්ප කිරීම නම් වේ.

පරමාණුව (M) + ෆෝටෝන  →  සැකමුණු පරමාණුව (M*)

          E₁    +    h f        =      E₂

               E₂ – E₁              =       h f

• • මෙහිදී ශක්තිය අවශෝෂණය වීමේ ශීඝ්‍රතාවය, පහළ ශක්ති මට්ටමේ පවතින පරමාණු ඝනත්වය මත සහ බාහිරින් සපයන ශක්ති ෆෝටෝන ඝනත්වය මත රඳා පවතී.
• ස්වයංසිද්ධ විමෝචනය
  • සැකඹුණු පරමාණුව බාහිර උත්තේජනයකින් තොරව එනම් ස්වයංසිද්ධව ක්ෂණික ලෙස ශක්ති ෆෝටෝනයක් මුදාහරී.
  • මෙහි ශීඝ්‍රතාවය රඳා පවතින්නේ ඉහළ ශක්ති මට්ටමේ පවතින සැකඹුණු පරමාණු ඝනත්වය මතයි.

• උත්තේජිත විමෝචනය
  • ඉහළ මට්ටමේ පවතින සැකඹුනු පරමාණුව තවත් h f ශක්තියකින් යුතු ෆෝටෝනයකින් උත්තේජනය කර පහළ මට්ටමට ගෙන එයි. මෙහිදී පිටවන ශක්ති ෆෝටෝනය, උත්තේජනය කිරීමට යොදාගත් ෆෝටෝනයේ ශක්තියට සමාන වන අතර එම ෆෝටෝන දෙක සමචාරි වේ. ඒ අනුව මෙම ෆෝටෝන දෙක එකතු වීමෙන් මුදාහරින ෆෝටෝන වල ශක්තිය දෙගුණ (2hf) වේ.

සැකෙඹුනු    +  උත්තේජනය→   පරමාණුව + උත්තේජනය කරන+උත්තේජනයවූ පරමාණුව (M*) කරන ෆෝටෝනය   (M)        ෆෝටෝනය            ෆෝටෝනය                                                                                                                                                        

                     E₂        +        hf        =          E₁        +          hf         +         hf

                     E₂        +        hf        =          E₁        +          2hf

• • ලේසර් නිෂ්පාදනයේ වැදගත්ම පියවර වන්නේ උත්තේජිත විමෝචන ක්‍රියාවලියයි.

• • මෙහි ශීඝ්‍රතාව ඉහළ ශක්ති මට්ටමේ පවතින සැකඹුනු පරමාණු ඝනත්වය මත සහ උත්තේජනයට යොදා ගැනෙන ෆෝටෝන ඝනත්වය මත රඳා පවතී.

• අපවර්තන ගහනය
  • සාමාන්‍ය තත්ව යටතේ පහළ මට්ටමේ පවතින පරමාණු ඝනත්වය හෙවත් ගහනය, ඉහළ මට්ටමේ පරමාණු ගහනයට වඩා වැඩි නිසා පළමු පියවරේදී බාහිරින් සපයන විකිරණ ෆෝටෝන සියල්ලටම පාහේ අවශෝෂණය වන අතර එබැවින් උත්තේජිත විමෝචන ක්‍රියාවලිය සිදුවන්නේ ඉතා අඩු ප්‍රමාණයකිනි.
  • තවද මෙහිදී සැකඹුනු පරමාණු ස්වයංසිද්ධ විමෝචනයට ලක් වෙමින් පහළ ශක්ති මට්ටම වෙත ළඟා වන බැවින් සෑම විටම සැකඹුනු පරමාණු ගහනය (N_E) පහළ මට්ටමේ ඇති පරමාණු ගහනය (N_N) ට වඩා අඩුය. (N_E < N_N)
  • කිසියම් ලෙසකින් N_E > N_N වන තත්ත්වයක් පවත්වා ගතහොත් පහළ මට්ටමේ පරමාණු ගහනය අඩු නිසා බාහිරින් සපයන විකිරණ ෆෝටෝන අවශෝෂණය වීමේ ශීඝ්‍රතාව ද අඩුවේ. උත්තේජිත විමෝචන ක්‍රියාවලිය ආරම්භ වේ.
  • මෙහිදී මුදාහරින ෆෝටෝන නැවත අවශෝෂණය වීම අවම මට්ටමක පවතින අතර ඒවා තවදුරටත් සැකඹුනු පරමාණු උත්තේජනය කිරීම සඳහා යෙදවේ.
  • ඒ අනුව ලේසර් නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලිය වැඩි කරගැනීම N_E > N_N වන තත්වයක් යටතේ සිදුකර ගත හැක.
  • මෙලෙස N_E > N_N වන අවස්ථාවක් පවත්වා ගැනීම අපවර්තන ගහනය ලෙස හඳුන්වනු ලැබේ.
  • නමුත් සාමාන්‍ය තත්ත්ව යටතේ ශක්ති මට්ටම් දෙකක් පවතින පද්ධතියක් යොදා ගත් විට අපවර්තන ගහන තත්ත්වයක් ලබා ගැනීම සිදුකළ නොහැකි වේ. එබැවින් ශක්ති මට්ටම් දෙකක් පවතින පද්ධතියක් යොදා ගනිමින් ලෙස නිෂ්පාදන ක්‍රියාව වර්ධනය කළ නොහැකි වන අතර ඒ සඳහා ශක්ති මට්ටම් දෙකකට වඩා වැඩි සංඛ්‍යාවක් පවතින පද්ධතියක් යොදා ගත යුතුය.

ශක්ති මට්ටම් තුනක පද්ධතිය

• මෙහිදී ප්‍රථමයෙන් ශක්තිය අවශෝෂණය කරවීමෙන් (පොම්ප කිරීමෙන්) E₁ වූ පහළ මට්ටමක පවතින පරමාණු E₃ ශක්තියකින් යුත් ඉහළ මට්ටමක පවතින සැකඹුනු පරමාණු බවට පත් කළ හැක.
• දෙවනුව ස්වයංසිද්ධ විමෝචනය යටතේ සැකඹුනු පරමාණු ශක්තිය මුදා හරිමින් ශක්තිය E₂ (>E₁) වූ අතරමැදි මට්ටමක පවතින පරමාණු බවට පත් කෙරේ. මෙය ක්ෂණිකව (10^-8 s පමණ කාලයක් තුළ) බොහෝවිට විකිරණ නොවන ක්‍රියාවලියක් ලෙස සිදු කෙරේ.
• ලේසර් නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලියේ අත්‍යවශ්‍යම මට්ටම වනුයේ E₂ ශක්තියෙන් යුත් අතරමැදි මට්ටමයි. මෙහිදී පරමාණු සැලකිය යුතු කාලයක් තුළ (10^-3 s පමණ) මෙම මට්ටමෙහිම පවත්වා ගනු ලබන අතර එමගින් අපවර්තන ගහන තත්ත්වයක් ලබාගත හැකිය. ආයුකාල සහිත මෙවැනි ශක්ති මට්ටම් “මිතස්ථායි මට්ටම්” නම් වේ.
• මෙහිදී පරමාණු අතරමැදි තත්ත්වයට පත්වීම ස්වයංසිද්ධ ලෙස සිදුවීම නිසා ඉහළ මට්ටම ඉක්මනින් හිස් වීමෙන් පොම්ප වීමේ ක්‍රියාවලිය වේගවත් වී පහළ මට්ටමේ ඇති පරමාණු ගහණය (N_N) වඩාත් අඩු වනු ඇත.
• පසුව අපවර්තන ගහන තත්වය (N_E > N_N) යටතේ පද්ධතියේ E₂ ශක්තියෙන් යුතු අතර මැදි මට්ටමේ පවතින පරමාණු උත්තේජිත විමෝචන ක්‍රියාවලියට ලක්වෙමින් ලේසර් ආලෝක මුදාහරී.
• මෙහිදී අතරමැදි මට්ටමේ පවතින පරමාණු, පහළ මට්ටමට පත් වෙමින් ස්වයංසිද්ධ විමෝචන ක්‍රියාවලිය යටතේ මුදාහරින ශක්ති ෆෝටෝන උත්තේජන ක්‍රියාවට යෙදෙමින් දාම ක්‍රියාවක් ලෙස දිගින් දිගටම සිදුවේ.
• තවද මෙහිදී උත්තේජන ක්‍රියාව සිදුකරන උත්තේජන විකිරණ ෆෝටෝන වල ශක්තිය හා සංඛ්‍යාතය, පොම්ප කරන විකිරණ ෆෝටෝන වල ශක්තියට හා සංඛ්‍යාතයට වඩා වෙනස් වේ.

ලේසර් කිරණ ෆෝටෝනයක සංඛ්‍යාතය f නම්,

ලේසර් කිරණ ෆෝටෝනයක ශක්තිය = E₂– E₁

\begin{array}{l}hf\;=\;E_2-E_1\\\\\;f\;\;=\;\frac{(E_2-E_1)}h\\\\\frac c\lambda\;=\;\frac{(E_2-E_1)}h\\\\\;\lambda\;\;=\;\frac{hc}{E_2-E_1}\end{array}

ලේසර් වර්ග

• රූබි ලේසර්
• හීලියම්-නියෝන් ලේසර්
• කාබන්ඩයොක්සයිඩ් ලේසර්
• ඩයි(Dye) ලේසර්
• Nd-YAG ලේසර්
• අර්ධ සන්නායක ලේසර්

ලේසර් වල යෙදීම්

• අක්ෂි ශල්‍යකර්ම (ඇසේ සුද ඉවත් කිරීම)
• වෛද්‍ය විමර්ශන
• ලෝහ තහඩු කැපීම
• කේත කියවීම
• ලේසර් මුද්‍රණ කටයුතු
• ඉලක්ක පෙන්නුම් කිරීම
• පරාස තීරණය කිරීම
• වර්ණාවලි සම්බන්ධ පරීක්ෂණ
• ප්‍රකාශ රසායන විද්‍යා කටයුතු
• හෝලෝග්‍රෑම් නිර්මාණය
• වර්ණවත් ආලෝකනය

ලේසර් කිරණ වල විශේෂ ගතිගුණ

• ලේසර් කිරණ කදම්භයට ෆෝටෝන සමචාරීය වේ.
• ඉතා කෙටි කලාප පළලක් ඇත. (උදා – 0.01mm). එනම් ලේසර් කිරණ කදම්භයක් තුළ ඇති තරංග ආයාම පරාසය ඉතා කුඩා වේ. එනම් ලේසර් කිරණ කදම්බයක් ආසන්න වශයෙන් ඒකවර්ණ ලෙස සැලකේ.
• එකම දිශාවකට යොමු වී ඇත. එනම් ගමන් මගෙහි විසිරුම් අවම වේ
• ඉතා තීව්‍ර වේ.

ලේසර් පිලිබඳව තව දුරටත් දැන ගැනීමට පහත වීඩියෝව නරඹන්න.