විවිධ සත්ත්ව වංශ හා ඔවුන්ගේ ස්නායු පද්ධතිවල සංවිධානය
1. ජීවී දේහ තුළ උත්තේජ හා ප්රතිචාර අතර සමායෝජනයක් ඇතිවීමේ අවශ්යතාවය වන්නේ,
-
- ජීවීන්ගේ පැවැත්ම සඳහා සහ ජීවී දේහ තුළ නියත අභ්යන්තර පරිසර තත්ත්ව පවත්වා ගැනීම සඳහා
2. සත්ත්වයන්ගේ දේහ තුල සමායෝජනය සඳහා ඇති පද්ධති 2 වන්නේ,
-
- ස්නායු පද්ධතිය
- අන්තරාසර්ග පද්ධතිය
3. ස්නායු පද්ධතිය හා අන්තරාසර්ග පද්ධතිය අතර වෙනස්කම් වන්නේ,
ලක්ෂණය |
ස්නායු සමායෝජනය |
හෝමෝනමය සමායෝජනය |
සම්ප්රේෂණය |
නියුරෝන මගින් |
රුධිරය මගින් |
සම්ප්රේෂකයේ ස්වභාවය |
රසායනික හා විද්යුත් |
රසායනික |
ප්රතිචාරය |
ස්ථානීයයි. |
විසිරිතය |
ප්රතිචාරය ඇරඹීම සඳහා කාලය |
ඉතා ඉක්මනින් ක්රියාකාරී වේ. |
සෙමෙන් ක්රියාකාරී වේ. |
ප්රතිචාරයේ කාල සීමාව |
කෙටි |
දිගු
|
4. සරලතම ස්නායු පද්ධතිය දරන සත්ත්ව වංශය වන්නේ,
-
- නිඩාරියාවන්
5. නිඩාරියාවන්ගේ ස්නායු පද්ධතියේ දළ සැකැස්ම කෙටියෙන් සඳහන් කරන්න.
-
- එකිනෙකට සම්බන්ධ වූ නියුරෝන වලින් සෑදුනු විසිරිත ස්නායු ජාලයක් නිඩාරියාවන්ට ඇත.
6. සත්ත්ව දේහය වඩාත් සංකීර්ණ වන විට ස්නායු පද්ධතියේ වන විශේෂණය වීම් මොනවාද?
-
- නියුරෝන කාණ්ඩ – ස්නායු ලෙසත් බොහෝ විට ගැංග්ලියා හා මොළය ලෙසත් සංවිධානය වේ.
7. ප්ලැටිහෙල්මින්තේස් වංශිකයන්ගේ ස්නායු පද්ධතියේ ඇති ව්යුහ වන්නේ,
-
- පූර්ව ප්රදේශයේ ඇති ගැංග්ලියා යුගලක්, අන්වායාම උදරීය ස්නායු රජ්ජු 2 ක් (සරල ඉනිමං සැලැස්ම)
8. ප්ලැනේරියාවන්ගේ අක්ෂි ලප වල කාර්යය කුමක්ද?
-
- ප්රතිග්රාහක ලෙස ක්රියා කිරීම
9. ඇනෙලිඩා හා ආත්රොපෝඩාවන්ගේ ස්නායු පද්ධතියේ සංඝටක වන්නේ
-
- තරමක සංකීර්ණ මොළයක්
- උදරීය ස්නායු රැහැන්
- උදරීය ස්නායු රැහැන් වල ඛණ්ඩිතව සැකසුණු ගැංග්ලියා.
10. එකයිනොඩර්මේටාවන්ගේ ස්නායු පද්ධතියේ ව්යුහය කෙටියෙන් දක්වන්න.
-
- ස්නායු වලයක් සහිත අරීය ස්නායු රැහැන්.
11. කෝඩේටාවන්ගේ ස්නායු පද්ධතියේ ඇති ප්රධාන කොටස් 2 මොනවාද?
-
- මධ්ය ස්නායු පද්ධතිය
- පර්යයන්ත ස්නායු පද්ධතිය
12. කෝඩේටාවන්ගේ මධ්ය ස්නායු පද්ධතියේ සංඝටක වන්නේ,
-
- මොළය හා සුෂුම්නාව
13. කෝඩේටාවන්ගේ පර්යයන්ත ස්නායු පද්ධතියේ සංඝටක වන්නේ,
-
- ස්නායු හා ගැංග්ලියා
කෙටි සටහන:-
වංශය |
සංවිධානය |
උදාහරණ |
නිඩාරියා |
ස්නායු දැල/ ජාලය |
හයිඩ්රා (Hydra) |
ප්ලැටිහෙල්මින්තේස් |
මොළය, අන්වායාම ස්නායු රැහැන් |
ප්ලැනේරියා (Planaria) |
ඇනෙලිඩා |
මොළය, උදරීය ස්නායු රැහැන්, ඛණ්ඩික ගැංග්ලියා |
කූඩැල්ලා |
ආත්රපෝඩා |
මොළය, උදරීය ස්නායු රැහැන්, ඛණ්ඩික ගැංග්ලියා |
කැරපොත්තා |
එකයිනොඩර්මේටා |
ස්නායු වලය හා අරීය ස්නායු |
තාරකා මාළුවා |
කොඩේටා |
මොළය, සුෂුම්නාව (පෘෂ්ඨීය ස්නායු රැහැන) ස්නායු හා ගැංග්ලියා |
හූනා |