බැක්ටීරියා අධිරාජධානිය
බැක්ටීරියාවන්,
-
- ප්‍රාග් න්‍යෂ්ටික සෛලීය සංවිධානයක් දරයි.
- ප්‍රතිජීවක සඳහා සංවේදී වේ. (ප්‍රතිජීවක හමුවේ වර්ධනය නිශේධනය වේ)
- 100 0 C ට වඩා වැඩි උෂ්ණත්ව වලදී වර්ධනය නිශේධනය වේ.
2. බැක්ටීරියා අධිජාරධානියේ ව්‍යුහීය ලක්ෂණ මොනවාද?
- ඒකසෛලිකය.
- ගණාවාසීය.
- සූත්‍රිකාමයය.
- බහුතරය මයික්‍රොමීටර් 0.5 සිට මයික්‍රොමීටර් 5 තරමින් යුතුවේ.
- බොහෝ අයගේ සෛල බිත්තිවල පෙප්ටිඩෝග්ලයිකෑන් සංඝටකයක් ලෙස පවතී.
- වැඩි දෙනකුගේ සෛල බිත්තිය ඇලෙනසුළු පොලිසැකරයිඩ ස්තරයකින් හෝ ප්‍රෝටීන ප්‍රාවරයකින් ආවරණය වී ඇත.
- පටල ලිපිඩ ශාඛනය නොවූ හයිඩ්‍රොකාබන් දාම දරයි.
- බොහෝ දෙනෙක් චලනය සඳහා කශිකා දරයි.
3. සෛල බිත්තියේ පෙප්ටිඩෝග්ලයිකෑන් පවතින ප්‍රමාණය අනුව බැක්ටීරියා වර්ග කරන ආකාරයන්
- ග්‍රෑම් ධන (Gram positive)
- ග්‍රෑම් ඍණ (Gram negative)
4. බැක්ටීරියා කෂිකාව සූන්‍යෂ්ටික කෂිකාවෙන් වෙනස් වන්නේ
- ප්ලාස්ම පටලයකින් ආවරණය නොවී තිබීම. (බහිශ්සෛලීය ව්‍යුහයක් ලෙස පවතී)
- ක්ෂුද්‍රනාලිකා 9+2 ව්‍යුහය නොදැරීම.
5. බැක්ටීරියා රාජධානියට අයත් ජීවීන් දරන විවිධ පරිවෘත්තීය ආකාර වන්නේ
- අනිවාර්ය ස්වායු
- අනිවාර්ය නිර්වායු
- වෛකල්පික නිර්වායු
6. බැක්ටීරියා රාජධානියේ ජීවීන් පෙන්වන ප්‍රජනන ආකාර වන්නේ
- ද්වීඛණ්ඩනය (අලිංගික ප්‍රජනනයේදී)
- සංයුග්මනය (ලිංගික ප්‍රජනනයේදී)
ද්වීඛණ්ඩණය
7. සයනොබැක්ටීරියාවන්ගේ ප්‍රධාන ලාක්ෂණික ලක්ෂණ දක්වන්න.
- ප්‍රාග්න්‍යෂ්ටිකයෝ ය.
- ප්‍රභාසංස්ලේෂකයෝ ය.
- බහුතරය ඒකසෛලික හා කේවල වන අතර ඔක්සිජන් නිපදවයි.
- ඇනැමුන් නානු කොපුවකින් වට වූ සූත්‍රිකා හෝ ඝණාවාස සාදයි.
- සමහරුන්ට වායුගෝලීය නයිට්‍රජන් තිර කිරීමේ හැකියාව ඇත.
8. බැක්ටීරියා රාජධානියට අයත් ජීවීන්ගේ ජාන සංයුතිය පිළිබඳව විස්තර කරන්න.
- DNA සමග බැඳුණු හිස්ටෝන් ප්‍රෝටීන නැත
- චක්‍රාකාර වර්ණදේහ ඇත
- ඉතා කලාතුරකින් ජානවල ඉන්ටෝන දක්නට ඇත
9. බැක්ටීරියා රාජධානියට අයත් ජීවීන්ගේ ප්‍රෝටීන සංස්ලේෂණ ක්‍රියාවලිය පිළිබඳව කරුණු පහදන්න.
- ආරම්භක ඇමයිනෝ අම්ලය වන්නේ ෆෝමයිල් මෙතියොනීන්.
- RNA පොලිමරේස වර්ග එකකි.
10. බැක්ටීරියා අධිරාජධානියට අයත් ජීවීන්ට උදාහරණ මොනවාද?
- බැක්ටීරියා
- සයනොබැක්ටීරියා
- Nostoc
- Anabaena
- Escherichia coli
- Salmonella typhi
(E. coli)
(Anabeana)
ආකියා අධිරාජධානිය
11. ආකිබැක්ටීරියාවන්ගේ ව්‍යුහීය හා කෘත්‍යමය ලක්ෂණ විස්තර කරන්න.
- ප්‍රාග්න්‍යෂ්ටික සෛලීය සංවිධානයක් දරයි.
- සෛල බිත්ති ප්‍රෝටීන හා පොලිසැකරයිඩ වලින් සෑදී ඇත.
- සෛල පටල වල ලිපිඩ ශාඛනය වූ හයිඩ්‍රොකාබන් දාම දරයි. (සමහර හයිග්‍රොකාබන් දාම)
12. ආකි බැක්ටීරියාවන් පිළිබඳව කෙටි විස්තරයක් දෙන්න.
- ආන්තික ලවණකාමී හා ආන්තික තාපකාමී ජීවීන් අයත්ය.
- මධ්‍යස්ථ පරිසර වලද ඇතැම් ආකිබැක්ටීරියාවෝ ජීවත් වෙති.
උදා:- මීතේන් ජනක බැක්ටීරියා
- සමහර විශේෂ ගවයන්, වේයන් හා වෙනත් ශාකභක්ශකයන්ගේ ආහාර මාර්ග තුළ නිර්වායු තත්ත්ව යටතේ වාසය කරයි.
- ප්‍රතිජීවක සඳහා සංවේදී නැත.
- 100 0C ට වඩා වැඩි උෂ්ණත්ව වලදී සමහර විශේෂ වර්ධනය වේ.
- ආකිබැක්ටීරියාවන්ගේ ජාන සංයුතිය ගත්විට,
- ඇතැම් විශේෂ වල DNA සමඟ බැඳුණු හිස්ටෝන ප්‍රෝටීන ඇත.
- චක්‍රාකාර වර්ණදේහ ඇත.
- ඇතැම් ජානවල ඉන්ට්‍රෝන ඇත.
- ආකිබැක්ටීරියාන්ගේ ප්‍රෝටීන සංස්ලේෂණ ක්‍රියාවලියේදී,
- අරම්භක ඇමයිනෝ අම්ලය ලෙස මෙතියොනීන් ක්‍රියා කරයි.
- RNA පොලිමරේස ආකාර කිහිපයකි.
උදා:-
-
-
-
- Methanococcus
- Halobacteria
- Thermococcus
( Methanococcus )
( Halobacteria )
( Thermococcus )
යුකැරියා අධිරාජධානිය
13. යුකැරියා අධිරාජධානියට අයත් ජීවීන්ගේ ව්‍යුහීය ලක්ෂණ දක්වන්න.
- සූන්‍යෂ්ටික වේ.
- බහුතරය බහුසෛලිකය.
- සෛල බිත්ති සංඝටක ලෙස,
- සෙලියුලෝස්
- හෙමිසෙලියුලෝස්
- පෙක්ටීන්
- කයිටීන් ඇත.
- පටල ලිපිඩ වල ශාඛනය නොවූ හයිඩ්‍රොකාබන් දාම දරයි.
14. යුකැරියා අධිරාජධානියට අයත් ජීවීන් පිළිබඳ පහදන්න.
- විවිධ පෝෂණ ආකාර දක්වයි.
- බහුතරය ස්වායු ජීවීන් වේ.
- බොහෝ දෙනෙක් ලිංගික ප්‍රජනනය පෙන්වයි. (සමහර ප්‍රොටිස්ටාවන් අලිංගික ප්‍රජනනය පමණි)
- ප්‍රතිජීවක සඳහා සංවේදී නොවේ.
- 100 0 C ට ඉහළ උෂ්ණත්ව වලදී වර්ධනය නිෂේධනය වේ.
15. යුකැරියා රාජධානියට අයත් ජීවින්ගේ ප්‍රෝටීන සංස්ලේෂණය පිළිබඳව විස්තර දක්වන්න.
- ආරම්භක ඇමයිනෝ අම්ලය වන්නේ මෙතියොනින්.
- RNA පොලිමරේස ආකාර කිහිපයකි.
16. යුකැරියා අධිරාජධානියට අයත් ජීවීන්ගේ ජාන සංයුතිය පිළිබඳව කරුණු දක්වන්න.
- DNA සමඟ බැදුනු හිස්ටෝන ප්‍රෝටීන ඇත.
- චක්‍රාකාර වර්ණදේහ නැත.
- බොහෝ ජාන වල ඉන්ට්‍රෝන ඇත.
17. ඉයුකැරියා අධිරාජධානියට අයත් රාජධානි මොනවාද?
-
- ප්‍රොටිස්ටා
- දිලීර
- ශාක
- සතුන්
